Iconenatelier

"Iconen schilderen is méér dan schilderen alléén."

“Joris en de Draak is echt vet cool!”

Kinderen schilderen iconen

Op een winterse donderdagmiddag in de carnavalsvakantie breng ik een bezoek aan het iconenatelier van Zr. Delian de Brouwer. Komend uit de kou voelt het atelier als een warm bad. Zeven kinderen zitten rustig te werken aan tafels. Op de achtergrond klinkt zacht byzantijnse muziek.

Joris en de Draak 1 600x450Onder leiding van Zr. Delian, Carla Wijntjes en Ria Frijters werken de kinderen drie middagen aan het schilderen van een icoon. Waarom nemen deze kinderen (tussen de 5 en 13 jaar) in hun vakantie deel aan een cursus icoon schilderen?, vraag ik me af. Godfried van 13 jaar kent Zr. Delian uit de Heikese kerk in Tilburg. Daar heeft hij Zr. Delian aan het werk gezien en een keer een iconententoonstelling bezocht. “Ik wilde al zolang zelf ook eens een icoon schilderen en nu kan het,” vertelt hij. Hij laat me de icoon zien die hij aan het maken is: de engel Gabriël. Naast deze afbeelding, hadden de kids de keuze uit een icoon van Maria of van Joris en de draak. “Niemand had de engel nog gekozen, dus daarom doe ik die nu,” geeft Godfried aan.

Schildertechniek

Tegenover hem zit Youp van 8 jaar, die de mantel van Maria aan het inschilderen is. “De verf goed mengen, zodat er geen klontjes in zitten, hè, en dan op je handpalm testen of de verf dik genoeg is,” houdt Ria Frijters hem bij de les. Ria en Carla Wijntjes helpen Zr. Delian de cursus te begeleiden. “Ze zullen niet geloven dat ik deze icoon zelf gemaakt heb!,” zegt Youp met trotse verbazing. “Als je het zelf doet, dan geloof je eerder dat het echt kan!” Zr. Delian maakte ooit voor zijn opa Frans een icoon. Youp was onder de indruk en wilde het zelf ook eens proberen. “Met opa’s icoon ben ik drie jaar bezig geweest,” zegt Zr. Delian lachend. “Je zult zien,” houdt ze de kinderen voor, “hoe meer iconen je schildert, hoe langer het duurt voordat je de icoon klaar hebt. Je wordt namelijk steeds preciezer.”

Denkend aan Maria

Youp wil me graag nog wat vertellen. “Er zit een verhaal achter,” zegt hij wijzend op zijn icoonplankje. “In mijn klas zit een meisje dat Maria heet. Toen ik hoorde dat dit Maria was, dacht ik: ‘Die kies ik!’, want dat meisje heeft niet zoveel vrienden, dus ja.” Of hij de icoon dan ook aan haar geeft? Nee, die wil hij graag zelf houden, glundert hij trots. Maar als hij aan het schilderen is, denkt hij wel aan dat meisje, vertelt hij. “Misschien helpt het wel.”

Joris en de draak

Verderop zit Pelle van 9 jaar. Heel secuur schildert hij de draak van Joris. Het is al de tweede keer dat hij in het atelier een icoon schildert. De Maria die hij eerder maakte, prijkt op een plankje bij zijn tafel. Hij zegt niet veel, daarvoor is hij te geconcentreerd aan het werk. Hij wil de icoon wel klaar hebben morgen! In tegenstelling tot de weekcursussen voor volwassenen, duren de cursussen voor kinderen slechts drie middagen. De ervaring leert dat kinderen de aandacht minder lang vasthouden. 

Joris en de Draak 2 600x450Rust

En dan is het tijd voor een pauze. De kinderen schikken zich rond een grote tafel om fruit te eten en wat te drinken. “Ik vind het zo leuk dat icoonschilderen. Ik word er ook heel rustig van,” klinkt het. “Ik moet alleen nog Jezus en Maria schilderen,” zegt een ander. “Dat aurading is al klaar, dat mocht met echt bladgoud.” Het gesprek gaat verder over de Efteling: “Joris en de Draak is echt vet cool.” Mopjes en serieuze onderwerpen als “Wat is heilig?” en “Waar steekt de Heilige Geest eigenlijk zijn vuurtje aan?” Het gaat allemaal heel natuurlijk in elkaar over.

Bezinning

Dan gaan de kids weer gauw aan het werk. Zr. Delian laat me de bezinningsruimte zien waar de deelnemers vanochtend een kaarsje hebben aangestoken voor iemand waar ze die dag speciaal aan wilden denken. Buiten is het inmiddels gaan sneeuwen. Binnen branden kaarsjes en klinkt muziek. De kinderen werken nog een uurtje verder aan hun icoon. De dag erna zullen ze hun eigen geschilderde icoon mee naar huis mogen nemen en trots aan iedereen kunnen laten zien. Deze icoon zal in hun huis en in hun hart een bijzondere plaats krijgen. Een plaats waar rust en bezinning gewoon aanwezig is.

Christien Roovers

Bron: Blad "Zusters", april 2013.