Iconenatelier

"Iconen schilderen is méér dan schilderen alléén."

20 jaar iconenatelier 2004 - 2024.

phoca thumb l 20240706 105950Zaterdag 6 juli vertrokken we met 17 schilders van het iconenatelier om  8 uur met een bus naar de abdij in Chevetogne.

Te midden van het landschap in de Belgische Ardennen, op weg naar Luxemburg ligt het internationale klooster van de Benedictijnen, monniken. Zij ijveren voor de eenheid onder de christenen, tussen het Christelijk Oosten en Christelijk Westen, het is een Oecumenisch centrum sinds 1942. Er is een Latijnse en Byzantijnse kerk met crypte, waar elke dag officie wordt gebeden door de monniken en eucharistie wordt gevierd De gemeenschap splitst zich op in twee liturgische groepen: de ene celebreert volgens de westerse Latijnse traditie , de andere in de Oosterse Byzantijnse. Deze kerken bevatten een rijkdom aan iconen en muurschilderingen van heiligen uit het Oude en Nieuwe Testament.

De communiteit tracht zich in te leven en  open te staan voor de Oude Oosterse kerken van Egypte, Syrië en Armenië, Rusland en de Balkanlanden. Tevens van het  Westen, ook te denken aan de Anglicaanse en Protestantse, kerkgemeenschappen. Ook gaan ze in op de uitdaging die ontstaat door de ontmoeting van spirituele tradities ten dienste van het welzijn van de gehele mens. Zij bestuderen de tradities van het verleden en het heden, voor al de belangrijke vraagstukken waarmee de mensen nu geconfronteerd worden.

Het oecumenisch centrum is een ontmoetingsplaats waar iedereen welkom is, zoals in het iconenatelier van de Zusters van Liefde.

Hart. Groet, zr. Veerle

* * * klik hier voor onze fotoimpressie. * * *

Verder met de iconen in de geest van zuster Delian.

VeerleSteektKaarsjeAan

In de geest van zuster Delian de Brouwer, 'vriendelijk en wijs', zet zuster Veerle De Belder het
iconenatelier in Tilburg voort. 'Dat plankje is verschrikkelijk hard, hoor. Maar het is ook een spiegel.'

Klik op de afbeelding voor het hele artikel . . .

Cursus iconen schilderen najaar 2013.

Er zijn van die dingen die op je verlanglijstje staan om een keer te gaan doen. Opeens voel je dat de tijd gekomen is om één van die dingen op te pakken. Zo was dit voor mij met iconen schilderen. Al heel lang wilde ik hiermee kennis maken. Om met natuurlijke materialen als pigment, eigeel en goud een Bijbelse voorstelling te maken fascineerde mij. Eerst dacht ik dat iconen schilderen sowieso niet voor mij was weggelegd; ik heb gevoel voor kleur maar tekenen is niet echt mijn ding. Toen ik hoorde dat je de afbeelding kopieert, dus dat je deze niet hoeft te tekenen, viel er een hindernis weg. Vervolgens ging een geplande opleiding niet door waarmee de weg vrij was om gehoor te geven aan mijn wens om een icoon te gaan schilderen.

Over de keus om dit bij zuster Delian te gaan doen hoefde ik niet lang na te denken. Lang geleden had ik in het klooster van de zusters van Liefde in Tilburg haar mooie iconen op de muur gezien. Een icoon schilderen zie ik niet als een schilderles, maar heeft voor mij een spirituele betekenis. Bij wie kun je dan beter terecht dan bij iemand die in haar hele leven de keuze voor God heeft gemaakt. Ook dat er de tijd werd genomen om een icoon te maken (in totaal 5 hele dagen) en ik op de website las dat op de achtergrond Byzantijnse muziek werd gedraaid, sprak mij aan.

De eerste dag was ik verrast over het mooie atelier van zuster Delian. Naast de mooie locatie in het klooster in Moergestel, waren de muren van het atelier beschilderd met allerlei iconen. Ik werd warm ontvangen en maakte kennis met de andere cursisten waarvan de meesten al meerdere keren een cursus hadden gevolgd. Zij vertelden mij dat zuster Delian en de twee andere begeleiders (Ria en Carla) er voor zorgen dat je altijd met een mooie icoon naar huis gaat. Het ging mij in eerste instantie om de ervaring, maar het idee van een mooie icoon aan het eind van de cursus was een leuk vooruitzicht.

De eerste dag begon met het kiezen van de te schilderen icoon. Dan de houten plank die al geprepareerd was te schuren en de zijkanten te schilderen. Toen de icoon overtrekken. Dit overtreksel aan de onderkant van pigment te voorzien en weer over te trekken zodat het op de te schilderen plank kwam te staan. Dit overtrekken lijkt eenvoudig, maar is toch een secuurder werkje dan je in eerste instantie denkt.

De andere dagen bestonden uit met plasjes en laagje op laagje verder uitwerken van je icoon. Volgens de techniek van donker naar licht omdat dit symbolisch ook zo is. Met steun en aanvulling van de begeleiders en de engel werd de icoon langzamerhand zichtbaar. Toen zuster Delian de gezichtjes in de icoon schilderde kwamen deze tot leven.

De dagen dat ik bezig ben geweest heb ik genoten. Zuster Delian zei dat je met het icoon schilderen na 5 minuten alles om je heen vergeet. Ik was hier in eerste instantie niet van overtuigd, maar zij had gelijk. Met de inspanning om met aandacht te schilderen, was het enorm ontspannend. Maar ook heel bijzonder om Maria met Jezus Christus op haar schoot te mogen schilderen. Dit “In de hoop dat zo de zonden en fouten van allen die deze icoon zullen vereren en gebruiken worden vergeven” zoals we dit bij aanvang van het schilderen steeds met de groep gebeden hebben.

Naast het schilderen werd er met de lunch, koffie en thee tijd genomen voor het uitwisselen van ervaringen en kregen we verdere toelichting over de iconen. De laatste dag werd afgesloten met een verzorgd diner in het klooster van de zusters van Liefde in Tilburg. In de mooie kapel van de zusters werd een gezamenlijke viering gehouden met de iconen op het altaar. Hierna kreeg ieder zijn icoon door zuster Delian uitgereikt. Het was een heel bijzondere ervaring.

Beste zuster Delian, Ria, Carla en zuster Veerle, heel hartelijk dank voor jullie goede zorgen en begeleiding. Het was een ervaring om nooit te vergeten. En nu maar hopen dat dit niet (of juist wel?) verslavend werkt.

Lieve groet,

Carli van den Berg

Altaar met iconen in Tilburgse kapel

 

Eeuwige,

Maak mijn hart een oase van stilte

maak mijn oren tot horen bereid

maak mijn ogen als nieuw

maak mijn mond zonder oordeel

Dat ik mag aanvaarden wat is

mag vertrouwen wat komt

mag loslaten wat was

op adem mag komen

en gaandeweg leer zien

waarvoor ik besta.


(gebed uit de viering ter afsluiting)

Ervaring van een icoonschilder.

een icoon schilderen 1Door mijn werk ben ik al in de 80-tiger jaren veel in Moskou en ander hoofdsteden van de toenmalige Sovjet Unie geweest en als ik kans zag, bezocht ik musea en andere kunstuitingen. Ook ben ik toen al als toerist naar Vladimir, Suzdal, Jaroslavl en Zagorsk e.d. geweest. Spannend want je ging zonder gids, wat niet gebruikelijk was.
Daar heb ik nog meegemaakt dat om een prachtige Maria Icoon een vette lijst was aangebracht en er een bordje bij hing: ”Onbekende vrouw met kind, schilder onbekend”.

een icoon schilderen 2Iconen bleven me boeien en ook via mijn assistentie in de vieringen volgens de Byzantijnse ritus kom ik veel in aanraking met Iconen en Iconenschilders. Die schilders raadden me van alle kanten aan om eens zelf een icoon te gaan schilderen, waardoor je de schoonheid ervan nog meer gaat inzien en waarderen.

Via één van hen, die al twee keer een cursus bij Zr Delian de Brouwer heeft mee gemaakt en zich voor de derde keer had ingeschreven, heb ik ook besloten om eens een dergelijke cursus te volgen! Ik zag er wel tegen op want ik ben een doenerig mannetje en heb moeite om me langdurig met iets fijns bezig te zijn.

een icoon schilderen 3Wat een belevenis en het vreemde is dat je qua lichamelijke inspanning weinig doet, maar dat je ’s avonds dood en dood moe bent en niet meer in staat bent om wat anders te doen!
Nog vreemder is het dat je na ruim 4 dagen echt iets hebt gecreëerd dat op een icoon lijkt, natuurlijk wel met deskundige hulp, maar toch! Ongelofelijk.

Tot één conclusie moest ik ook komen: je bent nog lang niet in staat om zonder hulp van Zr Delian en haar voortreffelijke assistenten een icoon te schilderen!! Dat duurt nog jaren als je mocht besluiten op deze ingeslagen weg door te gaan!
Of ik dat ga doen, dat weet ik nog niet.


Frank Dankloff.